Τετάρτη 31 Μαρτίου 2010

Διά ξύλου ο Αδάμ, Παραδείσου γέγονεν άποικος...

Συναξάριον

Τή αγία καί μεγάλη Παρασκευή, τά άγια καί σωτήρια καί φρικτά Πάθη τού Κυρίου καί Θεού καί Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού επιτελούμεν, τούς εμπτυσμούς, τά ραπίσματα, τά κολαφίσματα, τάς ύβρεις, τούς γέλωτας, τήν πορφυράν χλαίναν, τόν κάλαμον, τόν σπόγγον, τό όξος, τούς ήλους, τήν λόγχην, καί πρό πάντων, τόν σταυρόν, καί τόν θάνατον, ά δι' ημάς εκών κατεδέξατο, έτι δέ καί τήν τού ευγνώμονος Ληστού, τού συσταυρωθέντος αυτώ, σωτήριον εν τώ Σταυρώ ομολογίαν.

Διά ξύλου ο Αδάμ, Παραδείσου γέγονεν άποικος, διά ξύλου δέ σταυρού, ο Ληστής Παράδεισον ώκησεν. Ο μέν γάρ γευσάμενος εντολήν ηθέτησε τού ποιήσαντος. Ο δέ συσταυρούμενος, Θεόν ωμολόγησε τόν κρυπτόμενον. Μνήσθητι καί ημών Σωτήρ, εν τή Βασιλεία σου.

Εκ του Τριωδίου

Κυριακή 28 Μαρτίου 2010

Τών παθών τού Κυρίου τάς απαρχάς...



Τή αγία καί μεγάλη Δευτέρα, μνείαν ποιούμεθα τού μακαρίου Ιωσήφ τού Παγκάλου, καί τής υπό τού Κυρίου καταραθείσης καί ξηρανθείσης Συκής.


Κάθισμα Ήχος πλ. δ'
Τών παθών τού Κυρίου τάς απαρχάς, η παρούσα ημέρα λαμπροφορεί. Δεύτε ούν φιλέορτοι, υπαντήσωμεν άσμασιν, ο γάρ Κτίστης έρχεται, σταυρόν καταδέξασθαι, ετασμούς καί μάστιγας, Πιλάτω κρινόμενος, όθεν καί εκ δούλου ραπισθείς επί κόρρης, τά πάντα προσίεται, ίνα σώση τόν άνθρωπον. Διά τούτο βοήσωμεν. Φιλάνθρωπε Χριστέ ο Θεός, τών πταισμάτων δώρησαι τήν άφεσιν, τοίς προσκυνούσιν εν πίστει, τά άχραντα Πάθη σου.


Εκ του Τριωδίου

Σάββατο 27 Μαρτίου 2010

Και των Βαγιών για Βάγια...

Ιστορικό τραγούδι, εν είδει λαϊκού θρήνου, παραλλαγή της Ανατολικής Θράκης. Η ακραιφνώς βυζαντινή φωνή και ερμηνεία του Χρόνη Αηδονίδη, μας εισάγει με τον καλύτερο τρόπο στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα που ξεκινάει το απόγευμα της Κυριακής των Βαΐων, όταν και ψάλλεται ο όρθρος της Μ. Δευτέρας.


Ήχος πλάγιος του τετάρτου

Τ` αηδόνια της Ανατολής και τα πουλιά της Δύσης
κλαίγουν αργά, κλαίγουν ταχιά, κλαίγουν το μεσημέρι,
κλαίγουν την Aντριανούπολιν, την πολυκρουσεμένη,
όπου την εκουρσέψανε τις τρεις γιορτές του χρόνου .
του Χριστουγέννου για κηρί και των Βαγιών για βάγια
και της Λαμπρής την Κυριακή για το Χριστός Ανέστη

Παρασκευή 26 Μαρτίου 2010

Ο βηματοδότης κι ο Φωτοδότης...


Είναι μεγάλος τύραννος η καθημερινότητά μου. Έχει συμμάχους τα πάθη μου, τις συνήθειές μου, όλα αυτά που δημιούργησα μέσα μου και έχτισα γύρω μου. Αυτός ο δικτάτορας, που εγώ γέννησα, καθορίζει τον βηματισμό της ζωής μου. Προσπάθησα κάτι να αλλάξω. Έστω ένα βήμα από τον χορό της κάθε ημέρας. Την στιγμή που τόλμησα το «περπάτημα» της αλλαγής, οι συγχορευτές μου τραβώντας με, με επανέφεραν. Αισθάνομαι την αδυναμία μου. Κάποιον ανατόμο αναζητώ. Να ανοίξει βαθιά την ύπαρξή μου και να τοποθετήσει ένα βηματοδότη πνευματικό. Να αλλάξει ο ρυθμός από μέσα μου. Εκεί είναι η αιτία της κατάστασής μου, μέσα μου. Εκεί βρίσκεται η σωτηρία, η βασιλεία, μέσα μου. Χειρουργός μου η Εκκλησία. Βηματοδότης η Σαρακοστή. Έτσι μόνο θα αλλάξει τροχιά η ψυχή μου. Η ταχυπαλμία της ταραχής υποχωρεί, μετά τη επέμβαση. Η ειρήνη καταλαμβάνει σιγά – σιγά κάθε αρτηρία. Αφήνεις τα χέρια απ’ όσους και όσα κρατάς και σε κρατούν. Νιώθεις ασφάλεια αφού οι νοσηλευτές, που συνοδεύουν τα νέα σου βήματα, είναι μαθητές του έμπειρου χειρουργού. Ο καθένας τους έχει να σου δώσει ένα μέρος της θεραπείας.

Πρώτοι σε επισκέπτονται αυτοί, που την εικόνα του Θεού θέλησαν ως κέντρο της ζωής τους να κρατήσουν. Είναι όλοι αυτοί που πίστεψαν ότι μόνο μέσα στην εικόνα του Θεού το αληθινό πρόσωπό του ανθρώπου φαίνεται και μέσα στο αληθινό πρόσωπο ο ίδιος ο Θεός αποκαλύπτεται. Μπορεί το χέρι του Αγίου Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, Γρηγορίου του Παλαμά, που θα σε κρατήσει, να φαίνεται αδύνατο αλλά δεν είναι αδύναμο. Σταθερά, θα σε βάλει στο ρυθμό ψιθυρίζοντας σου τον ήχο "Φώτισόν μου το σκότος". Αυτό είναι. Συναίσθηση του σκοταδιού που το πάντρεμά μου με την αμαρτία γέννησε. Ο ήχος του Αγίου σε αναζήτηση του φωτός με σπρώχνει. Ένιωσα το κρεβάτι του χειρουργείου και της θεραπείας μου σκληρό. Το πρόσεξα και είδα το σχήμα του Σταυρού να έχει. Μόνο πάνω σε αυτό, ευτυχείς επεμβάσεις γίνονται. Εκεί έγινε και η πρώτη εγχείρηση. Εκεί νικήθηκε ο θάνατος. Αυτός είναι ο τόπος της μετάγγισης αίματος από τον Θεό στον άνθρωπο.

Ο ξερακιανός καλόγερος, με το καμένο, από τον ήλιο της ερήμου πρόσωπο, έρχεται να σε διδάξει μια δύσκολη χορευτική φιγούρα. Είναι το ανέβασμα πάνω σε μία σκάλα. Η μία της άκρη στη γη στηρίζεται, η άλλη στον ουρανό ακουμπά. Σε τρομάζει το ύψος. Ο ίλιγγος φτερούγισμα μέσα στο στήθος προκαλεί. Μια μικρή σεισμική δόνηση. Ο Σιναΐτης ασκητής, ο Ιωάννης θα σου μαρτυρήσει την μέθοδο. "Αγάπη να έχεις, αυτή θα σε υψώσει (αυτή μήπως και τον Χριστό στο Σταυρό δεν ύψωσε;), ταπείνωση να έχεις, αυτή θα σε κρατήσει στο ύψος που κατέκτησες".

Θα δυσκολευτείς να ξεχωρίσεις αν ο επόμενος επισκέπτης είναι άντρας ή γυναίκα. Η άσκηση έχει σβήσει τα χαρακτηριστικά του. Τα έσβησε μαζί με την αμαρτία που είχε γίνει ένα με αυτά. Γυναίκα είναι. Μαρία την λένε και κατάγεται από την Αίγυπτο. Είναι γυναίκα με φρόνημα και δύναμη ανδρική. "Πρόσεξε", θα σου πει. "Μη φοβηθείς, μην απελπιστείς, μη γυρίσεις πίσω. Είναι ο χορός της αμαρτίας που πριν ακολουθούσες – βλασφημία για την φύση σου. Δεν θα σου λείψει τίποτα. Δώσου σε Εκείνον. Αυτός θα σε τρέφει και θα σε σκεπάζει με τον λόγο Του". Ίσως η ψυχή να ποθήσει στον παλιό ρυθμό της να επιστρέψει. Εκεί ο λόγος του Αγίου Ανδρέου Κρήτης σαν χέρι που πιέζει δυνατά τον θώρακα σε κάνει να αναφωνήσεις "Ψυχή μου, Ψυχή μου, ανάστα τι καθεύδεις;!!!"

Και ο χορός φτάνει στον προορισμό του. Όλοι οι συνοδοί σου και εσύ στέκεστε μέσα στη νύχτα με το κερί στο χέρι. Ο άγιος Γρηγόριος δεν σου λέει τώρα με τρεμάμενη φωνή από λυγμούς που έχουν περικυκλώσει τις φωνητικές του χορδές "Φώτισόν το σκότος", αλλά με φωνή που διαλύει την νεκρική ησυχία και το σκοτάδι της νυχτιάς "Δεῦτε λάβετε φῶς ἐκ τοῦ ἀνεσπέρου φωτός και δοξάσατε Χριστόν τον ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν". Ο Άγιος της ερήμου του Σινά Ιωάννης, με πρόσωπο φωτεινό, σιγοψάλλει από το σκοτεινό στασίδι του "Χθές συνεθαπτόμοιν σοι Χριστέ, συνεγείρομαι σήμερον αναστάντι σοι…". Η πρώην πόρνη της Αιγύπτου , Μαρία γράφει με τους χειμμάρους των δακρύων της "Καθαρῶν μεν τα αἰσθήσεις και ὀψώμεθα τῷ ἀπροσήτῳ φωτί τῆς ἀναστάσεως…".

Και όλοι μαζί με μία ψυχή:
"Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας
και εν τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος"


Ευροκλύδων Τεύχος 16,
Μάρτιος - Απρίλιος 2007

Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010

Το εν τω Γίγνεσθαι Είναι του Ανθρώπου...

Επιστήμες, Στοχασμός και Ορθόδοξη Θεολογία.



Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος είναι καθηγητής της δογματικής και της φιλοσοφίας στο Ορθόδοξο Ινστιτούτο του Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης.

Σάββατο 20 Μαρτίου 2010

Διετάχθημεν μνήμην ποιείσθαι...

Τή αυτή ημέρα, Κυριακή πέμπτη τών Νηστειών, διετάχθημεν μνήμην ποιείσθαι τής Οσίας Μητρός ημών Μαρίας τής Αιγυπτίας.



Στίχοι
• Απήρε πνεύμα, σάρξ απερρύη πάλαι.
• Τόν όστινον, γή, κρύπτε νεκρόν Μαρίας.

Ταίς αυτής πρεσβείαις, ο Θεός ελέησον, καί σώσον ημάς. Αμήν.


Εύρες τών πόνων αμοιβήν, καί τών καμάτων σου τήν αντίδοσιν σεμνή, Μαρία, δι' ών καταβέβληκας, τόν παλαμναίον εχθρόν, καί νύν σύν τοίς, Αγγέλοις κραυγάζεις, τόν ύμνον ασιγήτως βοώσα, καί υπερυψούσα, Χριστόν εις τούς αιώνας.

Τρίτη 16 Μαρτίου 2010

Αυτοείδωλον εγενόμην...


Τή αυτή ημέρα, Πέμπτη τής πέμπτης Εβδομάδος τών Νηστειών, κατά τήν αρχαίαν παράδοσιν, ψάλλομεν τήν Ακολουθίαν τού Μεγάλου καί κατανυκτικού Κανόνος, ποίημα του Αγίου Ανδρέου Κρήτης.

Oύτος ήτον εν έτει χξ΄ [660], εκατάγετο δε από την πόλιν Δαμασκόν, το νυν λεγόμενον Σιάμ, γεννηθείς από γονείς θεοφιλείς... Mαθών δε τα ιερά γράμματα, όταν έγινε χρόνων δεκατεσσάρων εσυναριθμήθη εις το τάγμα των κληρικών: ήτοι έγινεν Aναγνώστης από τον τότε Πατριάρχην των Iεροσολύμων... Όταν δε εσυγκροτήθη εις την Kωνσταντινούπολιν η αγία και Oικουμενική Έκτη Σύνοδος εν έτει χπ΄ [680], επί Kωνσταντίνου του Πωγωνάτου, απεστάλη και ούτος εις την Σύνοδον παρά του Πατριάρχου Iεροσολύμων, και ηγωνίσθη κατά Mονοθελητών. Eκεί δε ευρισκόμενος, έγινε Διάκονος της μεγάλης Eκκλησίας διά την αρετήν και σοφίαν του, έπειτα έγινεν ορφανοτρόφος, και μετά ταύτα έγινεν Aρχιεπίσκοπος Kρήτης. Πηγαίνωντας δε εις την επαρχίαν του δεύτερον, έφθασεν έως εις την Mιτυλήνην, και εκεί παρέδωκε την ψυχήν του εις χείρας Θεού, εν τόπω λεγομένω Eρεσσός, αφήσας εις την Eκκλησίαν του Xριστού πάμπολλα συγγράμματα... (1)

Η πέμπτη εβδομάς των Νηστειών είναι το λειτουργικό αποκορύφωμα της Τεσσαρακοστής. Οι ακολουθίες είναι μακρότερες και εκλεκτότερες. Στη συνήθη ακολουθία των λοιπών εβδομάδων θα προστεθούν δύο νέες εκτενείς ακολουθίες· την Πέμπτη ο Μέγας Κανών και το Σάββατο ο Ακάθιστος ύμνος. Κανονικά το αποκορύφωμα αυτό θα έπρεπε να αναζητηθή στην επομένη, στην έκτη εβδομάδα των Νηστειών, που είναι και η τελευταία της περιόδου αυτής. Αλλά όλα στη λατρεία μας έχουν τακτοποιηθή από τους Πατέρας με πολλή μελέτη και περίσκεψι. Με «διάκρισι», κατά την εκκλησιαστική έκφρασι. Μετά από την τελευταία εβδομάδα ακολουθεί η Μεγάλη Εβδομάς, με πυκνές και μακρές ακολουθίες, ανάλογες προς τα μεγάλα εορτολογικά της θέματα. Μεταξύ αυτής και του αποκορυφώματος της Τεσσαρακοστής έπρεπε να μεσολαβήση μία περίοδος σχετικής αναπαύσεως, μία μικρά ανάπαυλα. Το τόσο λοιπόν ανθρωπίνως αναγκαίο μεσοδιάστημα είναι η τελευταία εβδομάς και την έξαρσι του τέλους βαστάζει η προτελευταία... (2)

Ακούμε συχνά την φράση ότι ποτέ τα σπίτια των ανθρώπων δεν υπήρξαν τόσο κοντά το ένα στο άλλο, αλλά και ταυτόχροα οι καρδιές των ανθρώπων τόσο απόμακρισμένες.
Σε αυτήν την πραγματικότητα η Εκκλησία δεν αποτελεί εξαίρεση. Σημειώνει εύστοχα ένας σύγχρονος θεολόγος ότι η μεγαλύτερη αίρεση (με την θεολογική ερμηνεία του όρου) που καλείται να αντιμετωπίσει η σημερινή Εκκλησία είναι η Ατομική Θρησκευτικότητα. Ο Ατομοκεντρισμός ως στάση ζωής. Η πλήρης αποκοπή μας από το εκκλησιαστικό γεγονός.

Το Πρόσωπον μεταβάλλεται σε Άτομο.
Η Αλήθεια από γεγονός σχέσης μεταβάλλεται σε προνόμιο ατομικής υπεροχής και επιβολής.
Ο μικρόκοσμος της καθημερινότητας μας αποτελεί το ασφαλές καταφύγιο της Οίησης.

Το μόνο που τελικά καταφέρνει η εγωτική μας υπεροψία είναι να επιβεβαιώσει την πνευματική μας γύμνια, κατά τη φράση του Μεγάλου Κανόνα «Αυτοείδωλον εγενόμην... και άρτι κείμαι γυμνός...»

Αδαμιαίος θρήνος, αξαίσιο ποίημα, σταθμός μετανοίας στην πορεία μας προς την Ανάσταση.

Ιλάσθητι, ως ο Τελώνης βοώ σοι...
Ου δάκρυα, ουδέ μετάνοιαν έχω, ουδέ κατάνυξιν...
Προσέβλεψα, τού φυτού τό ωραίον, καί ηπατήθην τόν νούν, καί άρτι κείμαι γυμνός...
Απώλεσα, τό πρωτόκτιστον κάλλος, καί τήν ευπρέπειάν μου, καί άρτι κείμαι γυμνός...


(1) Συναξάρι Αγίου
(2)Ι.Μ Φουντούλη, Λογική Λατρεία

Τρίτη 9 Μαρτίου 2010

Δεν είναι η Εκκλησία αυτό που νομίζουμε, Αρχιμ. Βασιλείου Γοντικάκη


Δὲν εἶναι ἡ Ἐκκλησία αὐτὸ ποὺ νομίζουμε. Μᾶς πῆραν μωρὰ παιδιὰ ἀπὸ τὸν μαστὸ τῆς μάνας μας, τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Μᾶς ἔμαθαν ἄλλα. Μᾶς ἔδωσαν νὰ πιοῦμε γάλα κονσέρβας. Μᾶς ἔκοψαν ἀπὸ τὶς ρίζες. Μᾶς χώρισαν ἀπὸ τὴν Παράδοση... Βάλθηκαν νὰ μᾶς ξεμάθουν τὴ μητρική μας γλώσσα, τὴ γλώσσα τῆς Ὀρθοδοξίας, τὴ μητρικὴ γλώσσα τοῦ ἀνθρώπου.

Ποιοί; Ὅσοι θέλησαν διὰ τῆς βίας νὰ μᾶς σώσουν: οἱ διαφωτιστές, προπαγανδιστές, Βαυαροί, μασόνοι... μέχρι σήμερα. Μαζὶ μ᾿ αὐτούς, ὅλοι ὅσοι θεωρήσαμε τὰ φῶτα τους φῶτα, τὸν πολιτισμό τους πρόοδο. Καὶ ἔτσι, στὰ τυφλά, χωρὶς διάκριση πνευματική, πήραμε τὸ καθετὶ ἀπ᾿ αὐτούς, σὰν ἀνώτερο, καλύτερο, πολιτισμένο (σὲ τέχνη, δίκαιο, διοργάνωση ζωῆς, ἀρχιτεκτονική, μουσική...). Καὶ βασανίζεται τὸ εἶναι μας. Ἀπορρίπτει ὁ ὀργανισμός μας ἕνα-ἕνα τὰ μεταμοσχευθέντα ξένα μέλη. Καὶ συνέχεια μᾶς μεταμοσχεύουν βιαίως νέα, τὰ ὁποῖα ἀποβάλλονται, καὶ φανερώνεται μὲ τὴν προσωπική του συμπεριφορὰ ποιὸς εἶναι ὁ βαθύτερος χαρακτήρας τοῦ λειτουργημένου λαοῦ μας.

Δὲν εἶναι ἡ Ἐκκλησία αὐτὴ ποὺ νομίζουμε. Δὲν εἶναι αὐτὴ ποὺ χτυπᾶμε, αὐτὴ ποὺ βαλθήκαμε νὰ καταστρέψωμε. Δὲν ἔχει σχέση ἡ Ὀρθοδοξία μὲ «μεσαιωνισμούς», «μυστικισμούς», «κληρικαλισμούς», «σχολαστικισμούς» ποὺ ἀκοῦμε. Τόσοι δυτικοθρεμμένοι νομίζουν ὅτι σὲ Δύση καὶ Ἀνατολὴ ὅλοι οἱ ὄροι ἔχουν τὸ ἴδιο περιεχόμενο. Καὶ προσπαθοῦν νὰ μᾶς ἐλευθερώσουν ἀπὸ ἀρρώστιες ποὺ δὲν περάσαμε. Καὶ μᾶς ἀρρωσταίνουν μὲ τὶς θεραπεῖες τους. Καὶ μᾶς περιπλέκουν μὲ τὶς λύσεις τους.

Δὲν ἀρνούμαστε ὅτι ὑπῆρξαν ἀνθρώπινες ἀδυναμίες. Ὑπῆρξαν καὶ ὑπάρχουν ἀδύνατοι, μὲ πτώσεις καὶ ἐλαττώματα. Αὐτὸ κάνει ἀκόμα πιὸ συμπαθῆ τὴν ἴδια τὴν Ὀρθοδοξία, καὶ ἀναδεικνύει τὴν ἀνοχὴ τῆς ἀγάπης της καὶ τὴν ἀλήθεια τοῦ μηνύματός της.

Τὸ θέμα τὸ μεγάλο εἶναι νὰ γνωρίσουμε τὴν Ἐκκλησία τὴν Ὀρθόδοξη, ποὺ ἀγνοοῦμε. Τὴ μία, ἀμόλυντη, ἄφθορη, ἄχραντη καρδιά της. Αὐτὴν ποὺ ἀποτελεῖ τὸ βαθύτατο καὶ πιὸ ἀληθινὸ εἶναι μας. Αὐτὴ μὲ τὴν ὁποία ἔχομε πολὺ μεγαλύτερη σχέση ἀπ᾿ ὅτι νομίζουμε. Αὐτὴ ποὺ ξέρομε βαθύτερα, χωρὶς νὰ τὸ καταλαβαίνωμε. Αὐτὴ ποὺ πᾶμε ἀσυνείδητα νὰ βροῦμε ἀρνούμενοί την, γιατὶ ἀγνοοῦμε τὴν ἀλήθειά της..

Αὐτὴ εἶναι κατάλληλη γιὰ τὰ μικρὰ παιδιά, τὶς ἁπλὲς γριοῦλες καὶ τοὺς πιὸ ἀπαιτητικοὺς ἀναζητητές, ποὺ θέλουν νὰ δοῦν τὸν Θεὸ ὄχι ὅσο μποροῦν, ἀλλ᾿ ὅπως ὁ Θεὸς εἶναι.

Ὑπάρχει μία θεολογία ποὺ φτάνει στὴν ἀπόφαση (ἀποφατικότητα), τὴν ἄρνηση, ποὺ δὲν πάει παραπέρα, ποὺ ἄνθρωπος στὴ γῆ δὲν μπορεῖ νὰ ξεπεράσει. Καὶ μία χάρη ἄκτιστη, ἀόρατη, ἀκατάληπτη, ποὺ ἔρχεται στὸν ἄνθρωπο, στὴν κτίση. Καὶ νεουργεῖ καὶ θεουργεῖ τὸ ἀνθρώπινο.

Δὲν εἶναι ἡ θεολογία σχολαστικισμός, οὔτε ἡ πνευματικὴ ζωὴ πουριτανισμός...

Τὸ νὰ γίνωμε Ὀρθόδοξοι δὲν σημαίνει κάπου νὰ κλειστοῦμε, ἀλλὰ κάπου νὰ ἀναχθοῦμε: νὰ βγοῦμε στὸ ὕψος τοῦ σταυροῦ τῆς ἀγάπης.

Ἂν ἦταν ἡ θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας αὐτὴ ποὺ νομίζει ὁ πολὺς κόσμος, αὐτὴ ποὺ διδάχτηκε στὰ κρατικὰ πανεπιστήμια· ἢ ἂν ἦταν ἡ εὐσέβειά της ὁ ἔξωθεν εἰσαχθεὶς στεῖρος πιετισμός, σᾶς ὁμολογοῦμε ὅτι δὲν θὰ σᾶς λέγαμε τίποτε. (Δὲν θὰ εἴχαμε καμιὰ ἐλπίδα· ἴσως οὔτε εὐθύνη.)

Ἂν αὐτοὶ ποὺ προηγήθηκαν ἡμῶν καὶ ἔζησαν καὶ τάφηκαν σὲ τοῦτα τὰ χώματα, αὐτοσχεδίαζαν κάνοντας τὸ κέφι τους, τότε θὰ μπορούσαμε καὶ ἐμεῖς νὰ συνεχίσωμε αὐτοσχεδιάζοντας.
Ἂν ὅμως ἔζησαν διαφορετικά· ἂν ἀποφάσισαν νὰ πεθάνουν, καὶ ἔτσι ἔζησαν· ἂν ὁ τρόπος τῆς ζωῆς τοὺς ἦταν ἀπόφαση θανάτου· ἂν ὅλη τους ἡ δημιουργία, τὸ ἦθος, ὁ λόγος, τὰ ἔργα, ἡ μορφή, ἡ χειρονομία, τὸ ὁρατὸ καὶ ἀόρατο ἐξ αὐτῶν εἶναι γεννημένο ἐκ τοῦ θανάτου, ἀπὸ τὴ θυσία ὅλων, γιὰ νὰ γεννηθεῖ κάτι καλύτερο, ἄλλης φύσεως, ἄλλης ὑφῆς, γιὰ τοὺς ἄλλους, γιὰ μᾶς ὅλους· τότε δὲν μποροῦμε ἀτιμωρητὶ νὰ αὐτοσχεδιάζωμε, νὰ κάνωμε πρόβες, νὰ παίζωμεν ἐν οὗ παικτοῖς.
Ἂν δὲν ἔχτιζαν τὴν Ἅγια-Σοφιὰ ὅπως τὴν ἔχτισαν, νὰ χωρᾶ τὸν κάθε ἄνθρωπο καὶ τὴν οἰκουμένη.
Ἂν δὲν εἶχαν φτιάξει τὸ Ἅγιον Ὅρος ὅπως τὸ ἔφτιαξαν, γιὰ νὰ σώζεται ὅλος ὁ ἄνθρωπος καὶ νὰ ἀδελφώνονται οἱ λαοί.
Ἂν δὲν εἶχε θεολογήσει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ὅπως θεολόγησε, ἀνακεφαλαιώνοντας τὴν πείρα καὶ τὴ ζωὴ τῆς Ὀρθοδοξίας, σβήνοντας τὴ δίψα τοῦ σημερινοῦ βασανισμένου νέου ἀνθρώπου.
Ἂν δὲν εἶχαν ἀγωνιστεῖ, κλάψει, ὑπομείνει, προσευχηθεῖ, θυσιαστεῖ τόσοι ἄγνωστοι στὰ βουνά, στὰ νησιὰ καὶ στὶς πόλεις. Ἂν δὲν εἶχαν στὰ τραγούδια, στὴ ζωὴ καὶ στὰ ἤθη τους αὐτὴ τὴν ἀνθρωπιὰ ποὺ σὲ σφάζει.
Ἂν δὲν ἦσαν γενάρχες τοῦ νέου Ἑλληνισμοῦ ἕνας ἅγιος Κοσμᾶς καὶ ἕνας Μακρυγιάννης.
Ἂν δὲν ὑπῆρχαν ὅλα αὐτὰ στὸ αἷμα μας, τότε θὰ μπορούσαμε νὰ κάνωμε ὅτι μᾶς κατέβει.

Τώρα δὲν εἶναι ἔτσι. Τώρα βρισκόμαστε ἐν τόπῳ καὶ χρόνω ἁγίω. Δὲν μποροῦμε νὰ εἴμαστε ἐπιπόλαιοι. Δὲν ἀνήκομε στὸν ἑαυτό μας. Ἀνήκομε σ᾿ αὐτοὺς ποὺ μᾶς γέννησαν, καὶ σ᾿ ὅλο τὸν κόσμο. Εἴμαστε χρεωμένοι μὲ πνευματικὴ κληρονομιά. Δὲν μᾶς σώζει καμιὰ δικαιολογία. Καὶ ὅλα νὰ τὰ πετάξωμε ἀπὸ τὸ σχολεῖο, τὰ ἀρχαῖα, τὰ νέα, τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια, δὲν μποροῦμε νὰ δικαιολογηθοῦμε σὲ κανέναν, νὰ ἀπαλλαγοῦμε, οὔτε νὰ ξεχάσωμε τὸ χρέος μας. Δὲν μποροῦμε νὰ στοιχειοθετήσωμε κανένα ἄλλοθι.

Θὰ ἔχωμε νὰ ἀντιμετωπίσωμε αὐτοὺς ποὺ προηγήθηκαν καὶ αὐτοὺς ποὺ ἔρχονται...

Ἡ Ἀλήθεια, ποὺ ἐσαρκώθει διὰ τῆς παναχράντου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας, ποὺ ἀπέθανε καὶ ἀνέστη καὶ συνανέστησε τὴν οἰκουμένη καὶ συνέστησε τὴν Ἐκκλησία σῶμα Χριστοῦ. Ἡ Χάρις ποὺ ἁγιάζει ὅλο τὸ εἶναι τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ Ἐκκλησία ποὺ βαφτίζει ὅλο τὸν ἄνθρωπο εἰς τὰ ἀπύθμενα βάθη τοῦ μυστηρίου τῆς ζωῆς τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ ἁγιάζει ὅλες τὶς αἰσθήσεις.

Αὐτὴ ἡ Χάρις, ποὺ μπῆκε μέχρι μυελοῦ στὰ ὀστᾶ τοῦ πιστοῦ λαοῦ μας, ποὺ ὑφαίνει τὴ ζωή μας καὶ τὴν κάνει ἄνωθεν ὑφαντὴ μὲ τὰ στοιχεῖα τῆς ὕλης...

Ὅλο τὸ πνευματικὸ σῶμα τῆς ζωῆς μας ἔχει μηνύματα ποὺ ἀνήκουν σ᾿ ὅλους, ποὺ τὰ περιμένουν ὅλοι, μέχρις ἐσχάτου τῆς γῆς. Καὶ εἴμαστε χρεῶστες πρὸς ὅλους. Καὶ μᾶς ἔχουν κατ᾿ ἀνάγκη βάλει αὐτοὶ ποὺ μᾶς γέννησαν κατὰ σάρκα καὶ κατὰ πνεῦμα σ᾿ ἕνα ὁρισμένο ἐπίπεδο. Καὶ δὲν μποροῦμε νὰ ὑποστείλωμε τὴ σημαία, νὰ μετριάσωμε τὸ χρέος, νὰ ξεκουραστοῦμε σὲ ἄλλο χῶρο, μὲ ἄλλο τρόπο, παρὰ μόνο πάνω σὲ σταυρὸ θυσίας.


Το Άγιον Όρος και η Παιδεία του Γένους μας
Εκδόσεις Ι.Μ. Ιβήρων

Κυριακή 7 Μαρτίου 2010

Αποχαιρετισμοί...

Μετά απο μια άνιση μάχη ετών η Debbie Phillips έφυγε απο τη ζωή. Η 16 χρονη κόρη της Sarah Phillips έφτιαξε αυτό το συγκλονιστικό video - αφιέρωμα στη μητέρα της. Στιγμές που έζησαν μαζί, απο τα ταξίδια τους. Οταν ήταν όλα καλά αλλά και όταν δεν ήταν...
Το video που συνοδεύεται από το τραγούδι Autumn του Paolo Nutini (τραγουδά η ίδια η κόρη της), έχει δεχθεί χιλιάδες επισκέψεις στο youtube μέσα σε μόλις 3 μέρες.

Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010

Eν γνώση και όχι μαγικά..

Την Κυριακή της Ορθοδοξίας, η Εκκλησία, μας υπενθυμίζει ότι η σχέση μας με τον Τριαδικό Θεό περνάει μέσα από τα αγιασμένα υλικά πράγματα, τα σύμβολα, μέχρι να φτάσουμε στη θέωση (σύμβολο = υλικό πράγμα, τελετή ή λέξη + θεία Χάρη). Την Κυριακή του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά μας θυμίζει ότι αυτή η θεία Χάρη που φορείς της είναι τα σύμβολα (Μυστήρια, Σώμα και Αίμα Χριστού, Σταυρός, λείψανα αγίων, αγιασμός, εικόνες, αγία Γραφή, κείμενα και λόγια αγίων κ.λπ.) δεν είναι κάτι κατώτερο του Θεού, γινόμενο και απογινόμενο κτίσμα, αλλά είναι άκτιστη, είναι η άκτιστη ενέργεια του Τριαδικού Θεού που η μακρόχρονη εν μετανοία (με πόνο και θλίψη), με άσκηση, αφομοίωσή της οδηγεί τον θνητό στη θέωση, την ένωση με το Θεό, τον κάνει κατά χάρη θεό. Αφού λοιπόν μας προετοιμάσει κατάλληλα μας καλεί την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, εν γνώση και όχι μαγικά, να προσκυνήσουμε τον Τίμιο Σταυρό αιτούμενοι το μέγα έλεος δηλαδή την ύψιστη δωρεά της θέωσης για τον εαυτό μας προσωπκά και για τον κόσμο όλο ώστε να έρθη ως ιστορική πραγματικότητα και επί γης το πολίτευμα του Σταυρού, η Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν.


Τρίτη 2 Μαρτίου 2010

Ο μοναχικός θρήνος, του Διονύση Χαριτόπουλου


Το ζεϊμπέκικο δύσκολα χορεύεται. Δεν έχει βήματα· είναι ιερατικός χορός με εσωτερική ένταση και νόημα που ο χορευτής οφείλει να το γνωρίζει και να το σέβεται.
Είναι η σωματική έκφραση της ήττας. Η απελπισία της ζωής. Το ανεκπλήρωτο όνειρο. Είναι το «δεν τα βγάζω πέρα». Το κακό που βλέπεις να έρχεται. Το παράπονο των ψυχών που δεν προσαρμόστηκαν στην τάξη των άλλων.
Το ζεϊμπέκικο δεν χορεύεται ποτέ στην ψύχρα ει μη μόνον ως κούφια επίδειξη. Ο χορευτής πρέπει πρώτα «να γίνει», να φτιάξει κεφάλι με ποτά και όργανα, για να ανέβουν στην επιφάνεια αυτά που τον τρώνε.
Ο αληθινός άντρας δεν ντρέπεται να φανερώσει τον πόνο ή την αδυναμία του· αγνοεί τις κοινωνικές συμβάσεις και τον ρηχό καθωσπρεπισμό. Συμπάσχει με τον στίχο ο οποίος εκφράζει σε κάποιον βαθμό την προσωπική του περίπτωση, γι' αυτό επιλέγει το τραγούδι που θα χορέψει και αυτοσχεδιάζει σε πολύ μικρό χώρο ταπεινά και με αξιοπρέπεια. Δεν σαλτάρει ασύστολα δεξιά κι αριστερά· βρίσκεται σε κατάνυξη...
Ο σωστός χορεύει άπαξ· δεν μονοπωλεί την πίστα. Το ζεϊμπέκικο είναι σαν το «Πάτερ Ημών». Τα είπες όλα με τη μία.
Το ζεϊμπέκικο δεν σε κάνει μάγκα· πρέπει να είσαι για να το χορέψεις. Οι τσιχλίμαγκες με το τζελ που πατάνε ομαδικά σταφύλια στην πίστα εκφράζουν ακριβώς το χάος που διευθετεί η εσωτερική αυστηρότητα και το μέτρο του ζεϊμπέκικου...
Όταν το μνήμα χάσκει στα πόδια σου, ο τόπος δεν σηκώνει άλλον. Είναι προσβολή να ενοχλήσει μια ξένη κι απρόσκλητη παρουσία. Γι' αυτό κάποιοι ανίδεοι αριστεροί διανοούμενοι ερμήνευσαν την επιβεβλημένη ερημία του χορού με τα δικά τους φοβικά σύνδρομα· αποκάλεσαν το ζεϊμπέκικο «εξουσιαστικό χορό», που περιέχει, δήθεν, μια «αόρατη απειλή». Είδαν, φαίνεται, κάποιον σκυλόμαγκα να χορεύει και τρόμαξαν. Όμως, και έναν κυριούλη αν ενοχλήσεις στο βαλσάκι του, κι αυτός θα αντιδράσει.
Το ζεϊμπέκικο είναι κλειστός χορός, με οδύνη και εσωτερικότητα. Δεν απευθύνεται στους άλλους. Ο χορευτής δεν επικοινωνεί με το περιβάλλον. Περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του, τον οποίο τοποθετεί στο κέντρο του κόσμου. Για πάρτη του καίγεται, για πάρτη του πονάει και δεν επιζητεί οίκτο από τους γύρω. Τα ψαλίδια, τα τινάγματα, οι ισορροπίες στο ένα πόδι είναι για τα πανηγύρια. Το πολύ να χτυπήσει το δάπεδο με το χέρι «ν' ανοίξει η γη να μπει»...
Και, όσο χορεύει, τόσο μαυρίζει. Πότε μ' ανοιχτά τα μπράτσα μεταρσιώνεται σε αϊτό που επιπίπτει κατά παντός υπεύθυνου για τα πάθη του και πότε σκύβει τσακισμένος σε ικεσία προς τη μοίρα και το θείο...

Διον. Χαριτόπουλος