Ο Γ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος του Γιώργου Μιλτ. Σαλεμή

Ο Κώστας Ζουράρις, πριν από χρόνια, έκανε την εξής σημαντική ανακοίνωση: «Ο πρώτος πολιτικός επιστήμονας της Ευρώπης ήταν ο... Προκρούστης». Έκτοτε οι έρευνες τον δικαίωσαν πλήρως! Λέγεται δε ότι οι τελευταίες λέξεις του Προκρούστη, καθώς τον αποτελείωνε ο Θησέας, ήταν: « Eurostat», «έλλειμμα», «εξωτερικό χρέος», «sprent»... Κι όχι μόνο αυτό. Οι έρευνες επιβεβαίωσαν επίσης ότι ο πρώτος φιλόσοφος κι ιστορικός της Ευρώπης ήταν ο Σίνης ο Πιτυοκάμπτης. Ναι, εκείνος που λύγιζε τα δύο πεύκα, έδενε το κάθε πόδι σε ένα πεύκο και μετά τα ελευθέρωνε για να σχιστεί ο άνθρωπος στα δύο. Λέγεται ότι αυτός, ο Σίνης, εισήγαγε τον δυισμό στη σκέψη. Ο άλλος, ο Σκείρων, ήταν πρόγονος των οικολόγων. Η WWF – λέει - η Natura, η Green Peace, ήταν δικές του ιδέες αλλά δεν πρόκαμε να τις υλοποιήσει. Εκείνος, αφού έβαζε τους ανθρώπους να πλύνουν τα πόδια τους, τους έριχνε στη θάλασσα για να τους φάει η τεράστια χελώνα! Ο Περιφήτης ο Κορινήτης δεν ήταν προφήτης. Ήταν ο πρώτος της μεγάλης των δημοσιογράφων σχολής. Εκείνος σκότωνε τους ανθρώπους με τις κορίνες, με τα ρόπαλα! Μια στο κεφάλι και πάρ’ τον κάτω. Όπως ακριβώς τους σκοτώνει σήμερα η τηλεοπτική βλακεία. Αν όμως η Ελλάδα απέφυγε, τότε χάρη στον Θησέα, τις συνέπειες της δράσης εκείνης της συμμορίας που ενέδρευε στη Κακιά Σκάλα, δεν μπορεί να αποφύγει σήμερα τις συνέπειες της δράσης των «απογόνων» της συμμορίας αυτής. Κάθε μέρα που περνάει κατεβαίνει κι ένα σκαλοπάτι στου... Κακού τη Σκάλα. Οι ενεδρεύουσες, στις χρηματαγορές του κόσμου, νορδικές συμμορίες έχουν φέρει τη δυστυχία στις γειτονιές του κόσμου και της Ελλάδας. Κάποτε ρώτησαν τον Αϊνστάιν «με τί είδους όπλα θα διεξαχθεί ο Γ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος». Εκείνος είπε ότι δεν ξέρει για τον Γ΄Π. Π αλλά ξέρει ότι «ο Δ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος θα γίνει με ξύλα και με πέτρες». Τώρα πια εμείς ξέρουμε! Ο Γ΄ Π. Π διεξάγεται με ομόλογα, μετοχές, πετρελαϊκές τιμές...στην τελευταία δε φάση του θα χρησιμοποιηθεί - ήδη παίρνει θέση στο θέατρο του πολέμου – το υπερόπλο των τροφίμων!

Πηγή: Αντίφωνο

Δυο κουπιά καρφωμένα στον άμμο...

Δυο κουπιά καρφωμένα στον άμμο τα χαράματα με τη φουρτούνα. Πούναι η βάρκα;
Ένα αλέτρι μπηγμένο στο χώμα, κι ο αγέρας να φυσάει. Kαμένο
το χώμα. Πούναι ο ζευγολάτης;
Στάχτη η ελιά, τ' αμπέλι και το σπίτι.
Bραδιά σπαγγοραμμένη με τ' αστέρια της μες στο τσουράπι.
Δάφνη ξερή και ρίγανη στο μεσοντούλαπο του τοίχου. Δεν τ'
άγγιξε η φωτιά.
Kαπνισμένο τσουκάλι στο τζάκι - και να κοχλάζει μόνο το νερό
στο κλειδωμένο σπίτι. Δεν πρόφτασαν να φάνε.

Γ. Ρίτσου, Ρωμιοσύνη - Μέρος Τρίτο

Έπιον οι μέθυσοι και εγένοντο νηστευταί...

Και όταν εύρωμεν την αγάπην, άρτον ουράνιον τρεφόμεθα και ενδυναμούμεθα άνευ έργου και κόπου. Ο ουράνιος άρτος εστίν ο Χριστός, ο κατελθών εκ του ουρανού και ζωήν διδούς τω κόσμω. Και αύτη εστίν η τροφή των Αγγέλων.
Ο ευρών την αγάπην, τον Χριστόν εσθίει καθ' εκάστην ημέραν και ώραν και αθάνατος γίνεται εκ τούτου. «Ο τρώ­γων», φησίν, «εκ του άρτου, όν εγώ δώσω αυτώ, θάνατον ουκ όψεται εις τον αιώνα». Μακάριος εστίν ο εσθίων εκ του άρτου της αγάπης, ός εστίν Ιησούς. Ότι δε ο εσθίων εκ της αγάπης τον Χριστόν εσθίει τον επί πάντων Θεόν, μαρτυρεί Ιωάννης λέ­γων, «ο Θεός αγάπη εστί».

Λοιπόν ζωήν εκ του Θεού καρπούται ο εν τη αγάπη ζών, και εν τω κόσμω τούτω του αέρος εκείνου της αναστά­σεως οσφραίνεται εκ των ώδε. Εν τούτω τω αέρι τρυφώσιν οι δίκαιοι εν τη αναστάσει. Η αγάπη εστίν η βασιλεία, ην επηγγείλατο ο Κύριος μυστικώς τοις Αποστόλοις φαγείν εν τη βασι­λεία αυτού. Το γαρ εσθίετε και πίνετε εν τη τραπέζη της βασι­λείας μου τι εστίν, ει μη αγάπη; Ικανή γαρ θρέψαι τον άνθρωπον η αγάπη αντί βρώσεως και πόσεως.

Ούτος εστίν ο οίνος, ο ευφραίνων καρδίαν ανθρώπου. Μακάριος ο πιών εκ του οίνου τούτου. Εκ τούτου έπιον οι ακόλαστοι και ηδέσθησαν, και οι αμαρτωλοί και επελάθοντο τάς οδους των προσκομμάτων, και οι μέθυσοι και εγένοντο νηστευταί, και οι πλούσιοι και επεθύμησαν την πτωχείαν, και οι πένητες και επλούτησαν τη ελπίδι, και οι άρρωστοι και εγένοντο δυνατοί, και οι ιδιώται και εσοφίσθησαν.


Ισαάκ Σύρου, Λόγος ΟΒ' Περιέχων υποθέσεις ωφελίμους πεπληρωμένας της Σοφίας του Πνεύματος.

Η επανάσταση των σιωπηλών, του Γ.Γραμματικάκη

"Οι Σειρήνες όμως έχουν ένα όπλο πιό φοβερό και από το τραγούδι: τη σιωπή τους. Και πιθανότερο, παρόλο που δεν έτυχε ποτέ, θα ήταν να γλυτώσεις από το τραγούδι τους, παρά από τη σιωπή τους."

Φράντς Κάφκα, Η σιωπή των σειρήνων

Καθώς η κρίση απλώνει βαριά την σκιά της στην χώρα και τις ψυχές μας, πολλοί προσπαθούν να προδικάσουν το μέλλον. Κάποιοι αναλυτές θεωρούν ότι θα υπάρξουν βίαιες αντιδράσεις, άλλοι πάλι ότι η απάθεια θα εξακολουθήσει να κυριαρχεί.

Ενώ όμως μια κλασική επανάσταση δεν είναι ανάμεσα στα ενδεχόμενα -ούτε οι συνθήκες υπάρχουν, ούτε ο εχθρός είναι ορατός- εγώ οραματίζομαι από παλιά μια άλλη επανάσταση. Μια επανάσταση διαφορετική από όσες περιγράφουν τα βιβλία, από όσες απεικονίζουν στις ταινίες τους οι σκηνοθέτες. Την ανάγκη της μάλιστα διατύπωσα πολλά χρόνια πριν. Kαθώς όμως περνά ο καιρός αυτή η άλλη επανάσταση, που οραματίζομαι, κερδίζει διαρκώς σε περιεχόμενο και ορμή.

Η επανάσταση λοιπόν, που οραματίζομαι, θα είναι μια επανάσταση των σιωπηλών. Δεν θα έχει σημαίες αναπεπταμένες, συνθήματα και ιδεολογικές διακηρύξεις. Θα είναι μια επανάσταση βουβή, που θα στηρίζεται απλώς στην αλληλεγγύη των βλεμμάτων. Θα ξεκινήσει από την απόλυτη, την οργισμένη σιωπή, και θα αποδώσει στον άνθρωπο όσα στερήθηκε, όσα ονειρεύθηκε, ό,τι ζήτησε με κραυγές –πριν επιλέξει την σιωπή.

Γιατί αυτή η σιωπή, είναι η απόγνωση και η προσδοκία του. Δεν είναι αποδοχή, μήτε μοιρολατρία. Η σιωπή είναι το μέτρο της διαψευσμένης του ζωής, η πίκρα για τις επαγγελίες που ακυρώθηκαν, η οργή για την υποκρισία και το ψέμα. Η σιωπή είναι το ανώτερο στάδιο της πολιτικής ωριμότητας. Αν οδηγήσει στην επανάσταση, θα είναι μια επανάσταση αληθινή, αφού για πρώτη φορά δεν θα δεσμεύεται από τα λόγια της. Θα δεσμεύεται μόνον από τα αισθήματα της.

Η επανάσταση των σιωπηλών, δεν απευθύνεται λοιπόν σε ορισμένες τάξεις κοινωνικές, ούτε υπόσχεται ευημερία και δικαιώματα. Υπόσχεται μόνον μια άλλη γλώσσα: Την ξεχασμένη γλώσσα της ειλικρίνειας και της ευθύνης. Δεν επιδιώκει την εξουσία, αφού όπως απέδειξε η Iστορία, αυτό οδηγεί στην βία και τον εκφυλισμό. Επιδιώκει, όμως, να αποδώσει στον άνθρωπο την εξουσία της ζωής του, να απαντήσει στην βουβή απόγνωση της σιωπής του. «Η επανάσταση» σχολιάζει ένας θεωρητικός της, «συνιστά μια πνευματική αναταραχή, μέσω της οποίας μια ομάδα ανθρώπων επιδιώκει να θέσει νέα θεμέλια για την ύπαρξη της.”

Σε αυτήν λοιπόν την επανάσταση, που αναζητά αιωνίως τα θεμέλια της, δεν έχουν ίσως θέση οι ποιητές, μήτε οι φιλόσοφοι. Έχουν όμως θέση οπωσδήποτε οι άνεργοι. Ο φιλόσοφος προσπαθεί να καταλάβει τον κόσμο, ο ποιητής δημιουργεί τον δικό του. Ο άνεργος όμως τον στερείται εξ ορισμού. Η ανεργία αποτελεί τον παραλογισμό ενός πολιτισμού, που δεν παύει να επαίρεται για τις κατακτήσεις του. Ο παραλογισμός αυτός, αλλού εκδηλώνεται στην πρόκληση της χλιδής, στον άνεργο σε ταπεινώσεις που δεν τελειώνουν. Ο άνεργος κατέφυγε στην σιωπή, επειδή κουράστηκε να ακούει για επενδύσεις και για τη μείωση της ανεργίας·που εξαιρούν ωστόσο πάντοτε τον ίδιο. Ο άνεργος είναι πια σιωπηλός, όχι επειδή θέλει να κρύψει την οργή του, αλλά επειδή δεν αντέχει να μιλήσει άλλο.

Η σιωπή -που κρύβει την απόγνωση- χαρακτηρίζει ακόμα όσους έχουν έγνοια πραγματική για την φύση και το περιβάλλον. Δεν είναι πάντοτε οι «οικολόγοι». Οι οικολόγοι φλυαρούν χωρίς μέτρο, καταφεύγουν σε θεωρίες και αναλύσεις, ενώ συχνά κρυφοκοιτάζουν την εξουσία. Στην επανάσταση των σιωπηλών θα συμμετέχουν οι άλλοι: Όσοι γνωρίζουν ότι η ανάσα της φύσεως είναι το ίδιο σπουδαία με την δική τους ανάσα, ότι τα τραύματά της αποτελούν τραύματα στο δικό τους το σώμα και την ψυχή...

Η επανάσταση των σιωπηλών, δεν υπόσχεται νόμους και διατάγματα, που θα αποβλέπουν στην «προστασία» του περιβάλλοντος. Θεωρεί, αντίθετα, ότι είναι ο άνθρωπος που επείγει να προστατευθεί. Εκείνος –που σήμερα σιωπά με απόγνωση- οδηγείται σταθερά στην αποξένωση, επειδή το περιβάλλον μοιάζει να ανήκει πάντοτε σε κάποιους άλλους. Μόνον όμως όπου το περιβάλλον παραμείνει υπερήφανο και ανέγγιχτο, μπορεί να ανθίσει η πραγματική ζωή. Αλλιώς, θα πληθαίνουν οι απομιμήσεις και τα ομοιώματα της...

Αυτός άλλωστε –εγώ ή εσείς- που οραματίζεται την επανάσταση των σιωπηλών, δεν ενδιαφέρεται αν επικριθεί ως ρομαντικός, ούτε αν καταταχθεί από τους εχέφρονες στους υπέρμαχους μιας ουτοπίας, από τις πολλές που γνώρισε η ιστορία. Οι επικριτές της επανάστασης των σιωπηλών, συχνά φορτωμένοι με διπλώματα και κοινωνιολογικές περγαμηνές, αγνοούν την αξία της σιωπής, το εν δυνάμει επαναστατικό της περιεχόμενο. Τι άλλο όμως ήταν, η εξέγερση του Πολυτεχνείου –η μόνη που τελευταία γνώρισε η χώρα- από μια κραυγή σπαρακτική, μια στιγμή επαναστάσεως ύστερα από χρόνια σιωπής; Η σιωπή υπήρχε από νωρίς στις διαψευσμένες προσδοκίες των νέων ανθρώπων, σερνόταν στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα και τους δρόμους της Αθήνας, μιλούσε με μουσικές και αθέατα δάκρυα. Η βία επιτάχυνε την έκφραση της, τα τάνκς προσπάθησαν να καλύψουν την απειλή της.

Οσοι λοιπόν αμφισβητούν την επανάσταση των σιωπηλών, δεν μέτρησαν ποτέ την αξία της σιωπής, δεν έτυχε ποτέ να αντιληφθούν την εκρηκτική της δύναμη. Μήπως όμως μέσα στην σιωπή δεν ανθίζει ο έρωτας - ή και πάλι σιωπηλά δεν πλάθει ο δημιουργός το έργο του;

«Οι επαναστάσεις είναι τρελές εμπνεύσεις της ιστορίας» έγραψε ένας επαναστάτης, που μάλιστα δολοφονήθηκε από τους πρώην συντρόφους του. Η επανάσταση των σιωπηλών, δεν θα είναι απλώς μια τρελή έμπνευση της ανθρώπινης ιστορίας. Θα είναι ίσως η συνέχεια και η αποθέωση της.

Πηγή : protagon

Φωνή αύρας λεπτής… (ΙΙΙ)

Σ’ αυτό το όμορφο το κελλάκι, μόνη ανθρώπινη παρηγοριά ο π. Δομέτιος. Ξένος στην καταγωγή, αλλά πολύ οικείος στο φρόνημα. Είναι τραχύς στην όψη και τα χαρακτηριστικά.. σκληραγωγημένος με ξερή άχαρη φωνή σαν κοράκι. Ησυχάζει στον αρσανά. Είναι ο πιο κοντινός μου άνθρωπος όταν για δυο μέρες την εβδομάδα κατεβαίνει από το μοναστήρι…

Γνωρίζει όλα τα νεόφυτα δεντράκια - όχι μόνο τη θέση τους αλλά και την ανάγκη τους. Οι τσέπες του γεμάτες με μπουκάλια νερό, σκουριασμένα καρφιά.. σφυριά, νάυλον σακκούλες και ότι κανείς μπορεί να φαντασθεί. Τον βοηθούν να κλαδέψει, να δέσει, να ποτίσει… Τίποτε δεν πετάει. Και τα σπασμένα καρφιά, λέει, χρειάζονται… Το χαμόγελο του κόβεται μόλις φθάσει στο μοναστήρι, Εκεί νιώθει άβολα, σαν σε κλουβί… Τον βλέπεις : ακόμη και το χαμόγελό του είναι φοβισμένο, Σε κάθε πρόταση του λέει τρεις φορές «ευλόγησον». Τα χέρια του είναι καφέ σαν γιαλόχαρτα. Τα νύχια του κατάμαυρα από το χώμα. Η ψυχή του πάλλευκη, πεντακάθαρη από ουράνια αγιότητα…

Καυχάται πως είναι το καλύτερο ... μουλάρι της Μονής. Χωρίς να το υποψιάζεται είναι ο καλύτερος αγριάγγελος της. Κάποτε τον ακολούθησα κι εγώ. 'Εμένα μου έδωσε πέντε κoμμάτια φελιζόλ, και μου είπε δέκα «ευλόγησον». Δεν ξέρω γιατί μου ζητούσε συγνώμη. Για το βάρος που μου έδωσε η για την έμμεση προσβολή της ομολογημένης μαλθακότητάς μου; 'Ίσως επειδή δεν είχε εκείνος τρίτο χέρι να κουβαλήσει ο ίδιος το ανύπαρκτο φορτίο μου και έγινε αιτία εγώ να κουρασθώ. Ο άνθρωπος είναι της «άλλης» λογικής. Ευτυχώς ζει στον κόσμο του.

Το βιβλίο «Φωνή αύρας λεπτής…» του Μητρ. Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικολάου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εν Πλώ.

Τιμής ένεκεν, του Γιάννη Σιδέρη

Η ιστορική φωτογραφία της Μαρίας Παντίσκα Μίχα που έκανε το γύρο του κόσμου μέσα από το αμερικανικό περιοδiκό Life

Την πρώτη μέρα που πήγα στο Δημοτικό σχολείο, τότε δεν υπήρχαν νηπιαγωγεία, ξαφνιάστηκα με τα πολύχρωμα ρούχα που φορούσε η δασκάλα. Ήταν κάτι αλλόκοτο, εξωπραγματικό, κάτι μεταξύ καρνάβαλου και ξωτικού, δεν μπορούσε να συμβαίνει. Αφού οι γυναίκες φοράνε μαύρα - πρέπει να φοράνε μαύρα - δεν μπορεί η κυρία να έχει τέτοιο χαρούμενο φουστάνι, κόκκινο με άσπρα πουά –τότε δεν ξέραμε τη λέξη. Ανέτρεπε τη φυσική τάξη πραγμάτων στην εμφάνιση των γυναικών. Αφού οι γυναίκες πρέπει πάντα να φοράνε μαύρα!

Λίγο αργότερα κατάλαβα. Η φυσική τάξη στην εμφάνιση των γυναικών ήταν να φοράνε όμορφα χρώματα, φανταχτερά, απλώς οι γυναίκες στο χωριό μου, έπρεπε να φοράνε μαύρα…

Κάθε γυναίκα και ένα σπίτι, κάθε σπίτι και ένας, δυο, τρεις, τέσσερις σκοτωμένοι, ένας, δύο, τρεις, τέσσερις σφαγμένοι. Και αν δεν είχε το ίδιο το σπίτι, είχε αυτό του μπάρμπα, του ξάδερφου, του γείτονα - το δικό μου, του πατέρα μου δηλαδή, είχε την μάνα του, την αδερφή του και το αβάπτιστο κοριτσάκι της, που το διαπέρασαν με λόγχη όπως το κρατούσε η μάνα του στην αγκαλιά της…

Ήταν μια ζεστή μέρα στις 10 Ιούνη του ΄44, όταν τα Ες Ες, ξεχύθηκαν με λύσσα στο Δίστομο, σφάζοντας ό,τι έβλεπαν μπροστά τους να κινείται, γάτες σκυλιά, ανθρώπους... Ευτυχώς, όσο ήταν «ευτυχώς», ήταν μέρες θερισμού, οι χωριανοί βρίσκονταν στα σταροχώραφα και έτσι αποφεύχθηκε να γίνει αγριότερο το φονικό, όσο μπορούσε να γίνει αγριότερο.

218 γυναίκες, γέροι, παιδιά και λίγοι άντρες, πέρασαν από λεπίδι μέσα σε ένα απόγευμα. Τον παπά του χωριού τον αποκεφάλισαν, βρέφη εκτελέστηκαν, παιδάκια ορφάνεψαν, γυναίκες βιάστηκαν πριν θανατωθούν. Το σούρουπο οι γερμανοί κουράστηκαν να σφάζουν, φοβήθηκαν μήπως τους βρει η νύχτα έκθετους σε καμιά επίθεση των ανταρτών και ξεκουμπίστηκαν. Επιστρέφοντας στη βάση τους στη Λιβαδειά, εξακολουθούσαν να σκοτώνουν όποιον άμαχο συναπαντούσαν στο δρόμο τους – αθώους χωριάτες που γύριζαν από το μεροδούλι στα χωράφια.

Η νύχτα βρήκε τα πτώματα στα χωμάτινα σοκάκια του χωριού, ματωμένα, ξεκοιλιασμένα, έρημα, μοναχικά. Δίπλα τους όσα σκυλιά γλύτωσαν τις σφαίρες, έμειναν να αλυχτούν πονεμένα και να φρουρούν τους σκοτωμένους. Οι ζωντανοί αλλόφρονες, πονεμένοι και διχόγνωμοι: να θάψουν τους δικούς τους, όπως απαιτεί ο προαιώνιος σεβασμός προς τους νεκρούς, έστω και αν δεν προλάβαιναν να τους μοιρολογήσουν, ή να τους αφήσουν έρημους στους δρόμους και να σκορπιστούν στα γύρω σπήλαια και τα μαντριά μπας και γυρίσουν τα Ες Ες και τους αφανίσουν όλους;

Πηγή : protagon

Σε λίγες μέρες αναμένεται να εκδικαστεί η γερμανική προσφυγή στο δικαστήριο της Χάγης, προκειμένου να ακυρωθεί απόφαση ιταλικού δικαστηρίου, το οποίο δικαίωνε τους κατοίκους του Διστόμου, ορίζοντας πως η Γερμανία πρέπει να πληρώσει αποζημιώσεις. H νομική ανακίνηση του θέματος δεν στοχεύει απλά και μόνο στην οικονομική αποζημίωση των θυμάτων της σφαγής του Διστόμου. Διεκδικεί την έμπρακτη αναγνώριση ενός από τα μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου και αποτελεί τον ελάχιστο φόρο τιμής στις 218 ψυχές που για 67 χρόνια αναμένουν την ανάπαυση...

Δείτε επίσης

Καί ερήμους ώκησας, ασκητών τόν βίον εξασκών..

Τή Ζ' τού αυτού μηνός, Μνήμη τού Πατρός ημών Λουκά, τού εν Ελλάδι.

Στίχοι

• Έπλησε Λουκάς θαυμάτων τήν Ελλάδα,

• Ος ουδέ νεκρός παύεται τών θαυμάτων.

Εξαποστειλάριον του Τού Οσίου

Μονάσας εκ νεότητος, καί τόν σταυρόν αράμενος, εμάκρυνας εν ερήμω, Λουκά φωστήρ Μοναζόντων, εγκρατεία δέ πάση, τό χείρον δουλωσάμενος, τώ κρείττονι θεόληπτε, ως εφικτόν συνεκράθης, τή απροσίτω Τριάδι.

Ήχος πλ. β'

Όλως εκ νεότητος, ακολουθήσας Κυρίω, γονικήν κατέλιπες, ένδοξε προσπάθειαν, καί στοργήν κοσμικήν, καί ερήμους ώκησας, ασκητών τόν βίον, εξασκών εν ταπεινότητι, όν καί ετέλεσας, ζέοντι τώ πνεύματι Όσιε, καλώς εμπορευσάμενος, νείμας τε τά όντα τοίς πένησι, καί τόν μαργαρίτην, τόν τίμιον ωνούμενος Xριστόν, ού καί τυχών τής εφέσεως, έστης αξιάγαστε.

Μηναίο Μηνός Φεβρουαρίου

Ο ''Αμαθής και Αγροίκος'' Άγιος, του Φώτη Κόντογλου

Στις 7 Φεβρουαρίου, τελείται η μνήμη του αγίου Λουκά του Στειρίτου. Tο μοναστήρι που τιμά τόνομά του βρίσκεται κοντά στο χωριό Στείρι κι' από τούτο λέγεται κι' άγιος Λουκάς ο Στειρίτης ή Nέος, για να ξεχωρίζει από τον ευαγγελιστή Λουκά, που έζησε 890 χρόνια πρωτύτερα. Aυτό το μοναστήρι είναι φημισμένο κ' η εκκλησιά του είναι η πιο μεγάλη απ' όσες σώζουνται από κείνον τον καιρό, στολισμένη με ψηφιά και με χρωματιστά μάρμαρα. Πηγαίνει κανένας στο μοναστήρι από το Δίστομο. Eίναι χτισμένο σε έμορφο μέρος, κοντά στο βουνό που το λέγανε στ' αρχαία Eλικώνα και σήμερα το λένε Παληοβούνα.

H καταγωγή του αγίου Λουκά ήτον από την Aίγινα. Aλλά οι παππούδες του φύγανε από το νησί, σε καιρό που ρήμαξε από τους πειράτες μπαρμπερίνους, και πήγανε στα μέρη της Iτέας. Eκεί πέρα γεννήθηκε ο πατέρας του Στέφανος, κ' ύστερα πήγε και παντρεύτηκε στο χωριό Kαστρί, που ήτανε κοντά στους αρχαίους Δελφούς. Eκεί ήρθε στον κόσμο ο άγιος Λουκάς, στα 896 μ.X. Για τούτο λέγει ένα τροπάριό του: "H πόλις αγάλλεται Δελφών και ταύτης η όμορος, μάλιστα τοις σπαργάνοις σου, και επτάπυλαι Θήβαι τα σα θαυμάσια κηρύττουσι τρανώς". Aπό τα πέντε αδέλφια καλογερέψανε τα τρία, ο Λουκάς, η αδελφή του η Kαλή κι' ο αδελφός του Eπιφάνιος. Πριν να καλογερέψει, ήτανε τσομπάνος και ξωχάρης, πλην και τότε ολοένα καταγινότανε με τα θρησκευτικά. H καρδιά του ήτανε απλή, το μυαλό του καθαρό από άσοφες σοφίες, για τούτο λέγει και το τροπάρι του: "Στάθηκες, Λουκά, άμαθος στα λόγια, αλλά σοφός σε έργα θεϊκά. K' έβαλες μέσα στα στήθια σου, μακάριε, το φόβο του Θεού σαν αρχή της κάθε σοφίας, όθεν έζησες θεάρεστα". O ίδιος έλεγε τον εαυτό του "αμαθή και αγροίκον".

Ήτανε ταπεινότατος, απλός, άκακος, η όψη του ήτανε γλυκύτατη. Tους φτωχούς τους λυπότανε και τους πονούσε. Όντας ακόμα τσομπάνος, σαν αντάμωνε κανέναν φτωχόν, τούδινε το ψωμί του και τα ρούχα του, κι' αυτός απόμνησκε πεινασμένος και γυμνός. Tο σπόρι πούχε για σπάρσιμο το μοιραζότανε με τους άλλους φτωχούς ζευγάδες... Σαν πέθανε ο πατέρας του, αφοσιώθηκε περισσότερο στα της θρησκείας, κ' έμαθε τ' αλφάβητο δίχως δάσκαλο, όσο να διαβάζει το Ψαλτήρι. H μάννα του τον άκουγε τη νύχτα που έκανε την προσευχή του γονατισμένος ώς τα ξημερώματα. Mια μέρα έφυγε να πάγει στη Θεσσαλία να γίνει καλόγερος μα τον πιάσανε κάποιοι στρατιώτες, επειδή τον πήρανε για σκλάβο πώφυγε από τ' αφεντικό του, και τον δείρανε και τον φυλακώσανε κ' ύστερα τον αφήσανε και γύρισε στο σπίτι του. Δεν πέρασε πολύς καιρός και κονέψανε στο σπίτι του δυο καλογέροι που πηγαίνανε στον άγιο Tάφο κι' ο Λουκάς πήγε κρυφά μαζί τους κ' ήρθε στην Aθήνα. Mε τα πολλά, τον πήρε ένας γούμενος στο μοναστήρι του, ύστερα από πολλά παρακάλια, γιατί ήτανε μονάχα δεκατεσσάρων χρονών. H μητέρα του δεν ήξερε πού βρίσκεται κ' έκλαιγε και παρακαλούσε το Θεό να ξαναγυρίσει το παιδί της στο σπίτι τους. Kι' ο Kύριος άκουσε το θρήνο της και της το έδωσε. Tρεις φορές είδε ο γούμενος στον ύπνο του τη μητέρα του Λουκά να κλαίγει και να του ζητά το τέκνο της. Ώς που τον έβγαλε από το μοναστήρι και τον έστειλε στο σπίτι του. Kάθισε μαζί με τη μητέρα του τρεις-τέσσερις μήνες, κι' ολοένα την παρακαλούσε να στέρξει να γίνει καλόγερος. Kαι κείνη στο τέλος τον ευχήθηκε κι' ο Λουκάς πήγε σ' ένα βουνό έρημο που το λέγανε του Iωαννίτζη, κ' έκανε μια καλύβα κι' ασκήτευε.

Ύστερ' από λίγον καιρό, πήγανε κοντά του και δυο-τρεις άλλοι ασκητάδες και ξεπετραδιάσανε λίγον τόπο και φυτέψανε περιβόλι, για να φιλεύουνε τους περαστικούς με τα λάχανα που βγάζανε. O άγιος Λουκάς την ημέρα δούλευε κι' όλη τη νύχτα προσευχότανε. Oι πατέρες που ήτανε μαζί του απορούσανε πώς καθότανε ξάγρυπνος, δίχως να καλοξέρει να διαβάσει το Ψαλτήρι και τις άλλες προσευχές. Ένας από δαύτους κρύφθηκε ένα βράδυ για να ακούσει τι έλεγε, κι' όλη τη νύχτα τον άκουγε να λέγει γονατιστός ολοένα "Kύριε ελέησον"....

Eφτά χρόνια είχε κάνει ο άγιος σ' αυτό το βουνό, όπου κατεβήκανε οι Bούλγαροι με τον τσάρο τους τον Συμεών και κουρσεύανε τον τόπο. Σαν ακούσθηκε πως ζυγώσανε στα κάτω μέρη, ο άγιος Λουκάς άφησε τ' ασκηταριό του και πέρασε σε κάτι νησόπουλα που βρίσκουνται κοντά σε κείνη την ακρογιαλιά κι' από κει πήγε στην Kόρινθο. Eκειπέρα έμαθε και λίγα γράμματα, μα δεν ήθελε να ζει μέσα στον κόσμο. Γι' αυτό σαν άκουσε πως βρισκότανε ένας άγιος στυλίτης στα μέρη της Πάτρας, πήγε να τον βλογήσει. Aλλά περνώντας από το Zεμενό, ήβρε έναν άλλον ασκητή που καθότανε κι' αυτός απάνω σε μια κολόνα και πήγε υποταχτικός του και κάθισε κοντά του δέκα χρόνια και τον υπηρετούσε αυτόν και τους γέροντες που ήτανε μαζί του, κουβαλώντας ξύλα και νερό, μαγειρεύοντας, πλέκοντας δίχτυα, ψαρεύοντας κι' ολοένα αγωνιζόμενος με νηστεία και προσευχή. Aπό κει γύρισε στο βουνό του Iωαννίτζη. Eπειδή όμως δεν τον αφήνανε ήσυχο οι άνθρωποι, πήγε κ' έκανε το καλύβι του στην Aντίκυρα. Eκεί γίνηκε ψαράς κι' όσα ψάρια έπιανε τα μοίραζε στους φτωχούς. Ύστερ' από λίγο, επειδή κουρσεύανε τον κόσμο οι Σαρακηνοί, πέρασε σ' ένα ρημονήσι που το λέγανε Aμπελώνα κ' εκεί κάθισε τρία χρόνια μαζί με την αδερφή του την Kαλή. Σαν ησύχασε λίγο ο κόσμος, πέρασε στη στεριά και πήγε κι' έκανε το καλύβι του κοντά στο χωριό Στείρι, στο μέρος που βρίσκεται το μοναστήρι του. Mα κ' εκεί δεν ξαπόστασε, γιατί κάθε τόσο διαγουμίζανε τον τόπο οι Bούλγαροι κι' άλλα βάρβαρα έθνη, και κρυβότανε στις σπηλιές και σε γκρεμνά απάτητα. Όλη η ζωή του πέρασε μέσα σε κατατρεγμούς και σε αιματοχυσίες. Tρεις μήνες πριν από την κοίμησή του έφερε γύρο όλα τα χωριά και τα ασκητήρια και πήρε συγχώρηση απ' όλους. Aναπαύθηκε στις 7 Φεβρουαρίου το 953, πενήντα εξ χρονών. O άγιος Λουκάς είναι ένας από τους αγίους της Oρθοδοξίας που ζήσανε σαν τα πετεινά του ουρανού, "μέτριος, άκακος, πράος, απλούς, ησύχιος".

Φώτης Κόντογλου

Γίγαντες Ταπεινοί, Εκδόσεις Aκρίτας 2000

Στο πιο ψηλό κατάρτι του ο ναύτης ανεμίζει...

Ο έρωτας.
Το αρχιπέλαγος
Κι η πρώρα των αφρών του
Κι οι γλάροι των ονείρων του
Στο πιο ψηλό κατάρτι του ο ναύτης ανεμίζει
Ένα τραγούδι.

Ο έρωτας
Το τραγούδι του
Κι οι ορίζοντες του ταξιδιού του
Κι η ηχώ της νοσταλγίας του
Στον πιο βρεμένο βράχο της η αρραβωνιαστικιά προσμένει
Ένα καράβι.

Οδ. Ελύτη, Το τραγούδι του Αρχιπελάγους


Όταν η ποίηση του Οδ. Ελύτη συναντά την Ζωγραφική, όταν η Ζωγραφική συναντά τον λυρισμό του Διον. Σαββόπουλου.
Το πιο ψηλό κατάρτι από τον χρωστήρα του Κων. Ελευθεριάδη

Αργά βαδίζει ο Χριστός...

Αργά βαδίζει ο Χριστός, όμως εάν Του επιτρέπαμε θα βάδιζε γρηγορότερα. Εγώ και εσύ φταίμε, φίλε μου. Εγώ και εσύ φράξαμε το δρόμο του Χριστού, εγώ με το κέρδος μου και εσύ με την ηδονή σου.Εγώ ζητώ από κάθε πράγμα κέρδος και εσύ ζητάς από κάθε πράγμα ηδονή. Δεν είναι έτσι; Και ενώ εμείς στύβουμε και πιπιλάμε αυτό τον κόσμο, ο Χριστός στέκει πίσω από την πλάτη μας και δεν μπορεί να βαδίσει, επειδή Τον εμποδίζουμε. Στέκει και περιμένει, και δεν μπορεί να βαδίσει.

Και φταίνε οι Ιούδες και οι Βοργίες, οι αντίπαλοι του καλού Χριστού, εκείνοι που ζητούν τα μέγιστα αγαθά από τον κόσμο, ενώ του δίνουν τα μέγιστα κακά. Ο Χριστός δεν θα βαδίζει αργά, αλλά θα πετά σαν πρωινή ακτίνα μέσα από τον αιθέρα, όταν κάθε άνθρωπος θα πράττει μέγιστα καλά για τον κόσμο και θα απαιτεί τα ελάχιστα καλά απ αυτόν.

Και φταίνε τα ξερά κεφάλια κι οι σκληρές καρδιές.Τα ξερά κεφάλια, που την ισχυρογνωμοσύνη τους την ονομάζουν ευφυϊα, και οι σκληρές καρδιές, που τη σκληρότητά τους την ονομάζουν χαρακτήρα. Στα ξερά κεφάλια δεν μπορεί να μπει ο λόγος του Χριστού και στις ξερές καρδιές δεν μπορεί να μπεί η Αγάπη Του.

Αργά βαδίζει ο Χριστός, Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς

Εκδόσεις Εν Πλώ

Επιμέλεια Σίσσυ Κόσσυβα